در آزمایش های مولکولی ژن هدف مورد بررسی قرار می گیرد که این ژن می تواند مربوط به بیماری های ژنتیکی، ویژگی خاص (تعیین جنسیت)، و یا مربوط به ویروس، باکتری و یا انگل خاصی باشد. این نوع تست ها دارای حساسیت بسیار بالاتری نسبت به آزمایش های روتین آزمایشگاهی می باشند و از طرفی به علت پیچیدگی های خاص خود نیاز به آزمایشگاه مجهز و تیم مجرب دارند. آزمایشگاه لایرا یکی از معدود آزمایشگاه های دامپزشکی است که در کنار تجهیزات به روز، در زمینه آزمایشات مولکولی از تیمی مجرب برای این بخش بهره می برد. در ادامه به برخی از تست های مولکولی که توسط این آزمایشگاه ارائه می شود اشاره می کنیم.
آزمایش مولکولی روش مطمئن تری برای تشخیص بیماری هایی است که در ذیل به آن ها اشاره شده است و این آزمایش ها به صورت روتین در آزمایشگاه لابرا به روش مولکولی قابل انجام است.
پنل گربه
FIP: پریتونیت عفونی گربه یا FIP بیماری است که توسط ویروسی از دسته کرونا ویروس ها ایجاد می شود و از سیر خفیف تا شدید در گربه ها دیده می شود. این بیماری قابلیت سرایت به انسان را ندارد ولی در صورت وجود چند گربه در یک مکان، احتمال انتقال از گربه آلوده به سایر گربه ها وجود دارد. این بیماری در موارد شدید می تواند به مرگ و میر گربه ها نیز ختم شود. تشخیص قطعی این بیماری با استفاده از یافته های کلینیکی و آزمایشگاهی بسیار مشکل بوده و در مواردی امکان پذیر نیست.
FIV: ویروس نقص ایمنی گربه ها که معادل HIV در انسان می باشد، بنابراین عوارض و بیماریزایی FIV و HIV یکسان می باشند. این بیماری قابلیت انتقال به انسان را ندارد و مهمترین راه انتقال آن در میان گربه ها از طریق گاز گرفتن می باشد. این بیماری در موارد شدید می تواند به مرگ ختم شود. تشخیص روتین برای این بیماری تست های سرولوژی می باشد که چندان دقیق نیستند.
FeLV: ویروس لوسمی گربه ها در واقع ایجاد نقص سیستم ایمنی در گربه ها می کند. این بیماری قابلیت انتقال به انسان را ندارد. این بیماری می تواند سبب مستعد کردن گربه ها به انواع عفونت ها گردد. تشخیص روتین برای این بیماری تست های سرولوژی می باشد که چندان دقیق نیستند. (این آزمایش به زودی به پنل تشخیصی لابرا اضافه خواهد شد.)
پنل پرندگان
تعیین جنسیت: تعیین جنسیت یکی از مهمترین آزمایشات برای انواع پرندگان می باشد. در واقع تنها در 50 درصد از کل پرندگان، می توان بر اساس ویژگی های ریخت شناسی نر و ماده را از هم تفکیک کرد در حالیکه در غالب پرندگان زینتی تنها راه تشخیص جنسیت، آزمایشات مولکولی است. آزمایشگاه لابرا یکی از تنها آزمایشگاه های دامپزشکی است که با سرعت و دقت بالا براساس تست های مولکولی توانایی تعیین جنسیت پرندگان را دارد.
PBFD: بیماری منقار و نوک طوطیان یک بیماری ویروسی است که می تواند سبب ریزش پر، خونریزی و در مواردی تغییر شکل منقار شود. اهمیت این بیماری در حساس کردن پرندگان به سایر عفونت ها و مرگ و میر بالای آن ها در اثر بیماری های ثانویه است. با توجه به امکان درمان پرندگان مبتلا و تفریق آلودگی به ویروس از سایر موارد با علائم شبیه به PBFD، تشخیص بیماری از اهمیت بالایی برخوردار است.
آزمایش های مولکولی در آزمایشگاه لابرا دارای تنوع بسیاری می باشد که در ادامه رفته رفته به آن ها اشاره خواهیم کرد.
تهیه شده توسط دکتر حامد میرجلالی
